Trong các hình thức bán hàng, có thể nói kinh doanh online là dễ bắt đầu nhất vì bạn không phải tốn quá nhiều chi phí vận hành, thời gian cũng linh hoạt hơn. Đó có thể là một cửa hàng Thương mại điện tử hoặc đơn giản là một cửa hàng trên mạng xã hội (Social commerce), chẳng hạn như Facebook.
Tuy nhiên, sẽ không đúng khi nói rằng kinh doanh E-commerce chắc chắn tạo ra lợi nhuận lớn hơn S-commerce trừ khi bạn biết cách sử dụng các công cụ phù hợp. Nhìn chung, mỗi hình thức kinh doanh sẽ có những lợi ích và mặt hạn chế riêng. Vì vậy, trong bài viết này, chúng tôi sẽ giúp bạn lựa chọn được hình thức phù hợp nhất với nhu cầu của mình. Vì vậy, đừng bỏ lỡ bất cứ điều gì trong bài so sánh S-commerce và E-commerce này nhé!
1. S-commerce và E-commerce là gì?
Thương mại điện tử (E-commerce) là quá trình mua và bán thông qua Internet. Hình thức này còn được gọi là thương mại điện tử hoặc thương mại internet, trong đó hàng hóa có thể là sản phẩm hoặc dịch vụ vật chất. Tuy nhiên, khách hàng sẽ không trực tiếp lựa chọn mà chọn hàng thông qua hình ảnh hoặc mô tả sản phẩm do người bán cung cấp. Sau đó, hàng hóa sẽ được chuyển đến tay người mua hoặc thông qua một số hình thức giao nhận khác, tùy thuộc vào loại sản phẩm và dịch vụ.
Thương mại xã hội (S-commerce) tương tự như Thương mại điện tử. Tuy nhiên, đó là mua và bán trên các nền tảng mạng xã hội (Facebook, Twitter, Instagram,…) thông qua các việc sử dụng các phương tiện trực tuyến và đóng góp của người dùng.
2. Ưu, nhược điểm của S-commerce và E-commerce
2.1. E-commerce
2.1.1. Ưu điểm
- Sở hữu thị trường lớn nhất
- Phạm vi giao dịch toàn cầu
- Đáp ứng nhanh xu hướng tiêu dùng và nhu cầu thị trường
- Khả năng mở rộng quy mô nhanh chóng và ngược lại
- Gia tăng cơ hội bán hàng
- Dễ dàng nắm thông tin chi tiết về khách hàng thông qua các công cụ theo dõi và phân tích
- Trao đổi, trò chuyện với khách hàng được cá nhân hóa thông qua chức năng nhắn tin trên các sàn TMĐT
- Chi phí vận hành thấp hơn
- Tăng doanh số bán hàng với sự hài lòng tức thì
- “Không gian kệ” không giới hạn
2.1.2. Nhược điểm
- Thiếu trải nghiệm tiếp xúc trực tiếp mang tính cá nhân với khách hàng
- Rủi ro trong quy trình thanh toán, ví dụ như việc gian lận thẻ tín dụng
- Cần truy cập Internet
- Rủi ro về việc ngừng hoạt động bất ngờ, lỗi tài khoản bán hàng hoặc các trục trặc công nghệ
- Vấn đề bảo mật CNTT
- Sự phức tạp trong thuế, quy định và tuân thủ
- Chi phí marketing đắt đỏ
2.2. S-commerce
2.2.1. Ưu điểm
- Giảm chi phí Marketing
- Mở rộng phạm vi bán hàng trên quy mô toàn quốc
- Thúc đẩy khách hàng tiềm năng đến website của bạn (nếu có) và tăng lượng người xem
- Tương tác với khách hàng toàn diện hơn
- Tăng cơ hội feedback của khách hàng
- Nghiên cứu kỹ hơn về thị trường và khách hàng
- Giao tiếp hai chiều
- Cải thiện lòng trung thành và giữ chân khách hàng
2.2.2. Nhược điểm
- Kinh doanh trên mạng xã hội cần phải theo dõi hàng ngày
- Cần chiến lược marketing hoặc truyền thông xã hội rõ ràng
- Cần kiên trì để tạo được độ phủ trên mạng xã hội cho đến ngày nhận được lợi ích thực sự
- Có thể gặp phải phản hồi tiêu cực, rò rỉ thông tin hoặc bị hack
- Rất nhiều đối thủ cạnh tranh
- Thiếu sự tin tưởng giữa khách hàng và thương hiệu
- Không thể mở rộng được nếu phương pháp quản lý kém
3. So sánh giữa E-commerce, S-commerce và Traditional Commerce
3.1. Dễ sử dụng
So với việc xây dựng và vận hành một cửa hàng thực thì việc bán hàng trên một trang web được lập trình sẵn (E-commerce) dễ dàng hơn nhiều.
Mặc dù bạn sẽ cần kiến thức và kỹ năng về công nghệ và Thương mại điện tử, nhưng có nhiều nền tảng đã cung cấp sẵn các tính năng dễ sử dụng. Kết hợp với sự hỗ trợ của các chuyên gia của các nhà cung cấp và các cộng đồng phát triển nền tảng, bạn sẽ không gặp nhiều khó khăn với việc kinh doanh của mình trên các sàn TMĐT.
Với S-commerce, nó thậm chí còn dễ tiếp cận hơn vì mạng xã hội luôn luôn phổ biến với người dùng. Bạn chỉ cần mày mò một chút và biết cách lập một tài khoản cho cửa hàng của mình, và với một khoản đầu tư nhỏ, bạn có thể sử dụng mạng xã hội để phát triển kinh doanh của mình.
3.2. Chi phí
Traditional Commerce đòi hỏi một khoản đầu tư đáng kể để vận hành cửa hàng. Bên cạnh đó còn là các khoản cực kỳ tốn kém khác như tiền để thuê nhân viên, quảng bá doanh nghiệp thông qua quảng cáo, cùng với chi phí vận chuyển, kho bãi,…
Trái ngược với điều này, E-commerce và S-commerce không đòi hỏi đầu tư lớn vì bạn sẽ không bán trực tiếp cho khách hàng mà bán dịch vụ và sản phẩm bằng điện tử. Điều này giúp giảm đáng kể chi phí so với thương mại truyền thống.
Có một vấn đề mà chúng tôi muốn bạn lưu ý. Đó là khi bạn bán hàng trên các trang mạng xã hội hoặc cửa hàng trực tuyến, bạn sẽ được giảm một khoản phí gọi là phí cho người trung gian. Do đó, chúng sẽ cạnh tranh hơn so với thương mại truyền thống.
3.3. Lợi nhuận tiềm năng
Có nhiều yếu tố quyết định lợi nhuận của doanh nghiệp, bao gồm các loại sản phẩm, vị trí, sự sẵn có của hàng hóa, cạnh tranh, phân khúc khách hàng,…
Ví dụ, một số mặt hàng được bán trực tuyến sẽ có lợi hơn so với bán hàng trực tiếp vì khách hàng của họ là những người trẻ tuổi, và có những mặt hàng thì ngược lại. Vì vậy, bạn cần biết cách phân tích loại hàng hóa, đối tượng khách hàng, tiềm năng,… để lựa chọn phương thức bán hàng phù hợp.
Nhìn chung, S-commerce sẽ không mang lại nhiều lợi nhuận so với hai phương thức còn lại.
3.4. Khả năng mở rộng
Mở rộng quy mô cửa hàng truyền thống sẽ tốn rất nhiều tiền và bao gồm nhiều quy trình thủ tục giấy tờ. Điều này là do thương mại truyền thống là bán hàng trực tiếp, có nghĩa là doanh nghiệp của bạn sẽ được phát triển trong một môi trường thực tế tại một hoặc nhiều địa phương cụ thể.
Riêng với E-commerce store, do được phát triển trên môi trường ảo nên bạn sẽ phải trả phí để nâng cấp gói cước của nhà cung cấp nền tảng E-commerce. Tuy nhiên, nó vẫn rẻ hơn nhiều so với việc xây dựng một cửa hàng mới ở một vị trí khác biệt. Trong khi đó, số lượng khách hàng trên thị trường ảo sẽ lớn hơn và dễ dàng tiếp cận hơn so với thị trường thực tế, khiến khả năng mở rộng của E-commerce trở nên đơn giản hơn. Tương tự, S-commerce cũng tốn ít chi phí mở rộng, thậm chí là ít hơn cả E-commerce.
3.5. Mối quan hệ khách hàng
Sự phát triển của công nghệ và Internet đã làm cho E-commerce và S-commerce trở thành hai hình thức kinh doanh mới của các nhà cung cấp sản phẩm. Nhưng nó không chỉ là bán hàng mà còn tập trung vào các lĩnh vực dịch vụ sau bán hàng như phản hồi khách hàng, hỗ trợ khách hàng, hoặc đăng ký thành viên. Đó là một trong những lợi thế mà thương mại truyền thống khó có thể sánh được.
Ví dụ: một số cửa hàng quần áo hoặc cà phê đã xây dựng chương trình khách hàng thân thiết để thúc đẩy doanh số bán hàng trong tương lai. Tuy nhiên, không phải ai cũng sẵn sàng quay lại mua hàng lần thứ hai, nhưng việc ghé thăm cửa hàng trực tuyến trên sàn TMĐT hoặc truy cập trang Facebook của cửa hàng lại diễn ra dễ dàng hơn.
Vì vậy, có thể nói rằng nếu bạn mở một cửa hàng trực tuyến, dù là E-commerce hay S-commerce, bạn sẽ không chỉ có lượng khách hàng lớn hơn mà còn dễ dàng củng cố lòng trung thành của khách hàng hơn.
3.6. Trải nghiệm khách hàng
Mỗi hình thức bán hàng sẽ mang đến những trải nghiệm khác nhau cho khách hàng.
Cụ thể, đối với một cửa hàng truyền thống, khách hàng sẽ mua trực tiếp hoặc gặp mặt trực tiếp. Như vậy, họ có cơ hội dùng thử sản phẩm trước khi quyết định mua hay không.
Bên cạnh đó, họ được nhân viên tại cửa hàng tư vấn ngay, không phải đợi phản hồi như khi mua online. Điều này sẽ giúp người bán biết được nguyện vọng và thị hiếu của khách hàng. Và nếu không đáp ứng được sản phẩm họ cần, cửa hàng có thể lựa chọn cho họ những sản phẩm thay thế có sẵn, tương đồng với yêu cầu của họ.
Còn khi bạn bán hàng trực tuyến trên một trang web hay mạng xã hội (E-commerce và S-commerce), không có sự tiếp xúc trực tiếp giữa người bán và người mua mà chỉ có sự tiếp xúc qua Internet, nếu khách hàng cần thêm thông tin về sản phẩm hoặc cần tư vấn giữa nhiều lựa chọn thì sẽ cần một số công cụ công nghệ để đáp ứng nhu cầu của khách hàng.
Sự ra đời của Internet đã loại bỏ các rào cản địa lý giữa người bán và người mua. Mặc dù khi khách hàng mua hàng trực tuyến, họ không được test sản phẩm nhưng vẫn có thể nhìn nhận tổng quan về chúng thông qua các đánh giá, xếp hạng sản phẩm. Ngoài ra, họ có thể so sánh các sản phẩm ở các mức giá và chất liệu khác nhau,…
Lợi ích tiếp theo của E-commerce và S-commerce là họ sẽ được hưởng các dịch vụ hậu mãi mà người mua hàng trực tiếp không có.
3.7. Marketing (Quảng cáo và Khuyến mại)
Vì thương mại truyền thống là sự tương tác mua bán giữa hai bên (tức là người bán và người mua) nên quảng cáo được thực hiện theo phương thức này sẽ được chuyển trực tiếp từ người bán đến người mua.
Nếu bạn đang bán hàng trên mạng xã hội (S-commerce), cách tốt nhất để quảng bá thương hiệu và sản phẩm là thông qua các chiến dịch. Và yêu cầu lớn nhất để người mua có thể tiếp cận các quảng cáo dạng này là thiết bị có kết nối Internet.
Quảng cáo sẽ tiếp cận nhiều khách hàng hơn và nhanh hơn khi ngày nay, hầu hết mọi người trên thế giới đang sử dụng Internet hàng ngày chứ không chỉ riêng người dân trong khu vực đó. Không chỉ vậy, người mua hàng có thể xem sản phẩm bất cứ lúc nào. Tức là không bị giới hạn giờ hoạt động như các cửa hàng truyền thống.
Nếu bạn chọn E-commerce, bạn sẽ không cần phải tốn quá nhiều tiền để quảng cáo các sản phẩm mới ra mắt vì thông thường, các nhà cung cấp nền tảng sẽ cho phép bạn quảng cáo trên trang web của mình. Hoặc, bạn sẽ phải bỏ ra một số tiền nhỏ để tích hợp với các ứng dụng của nhà cung cấp bên thứ ba.
3.8. Phương thức thanh toán
Không giống như các cửa hàng thực tế chỉ chấp nhận thẻ tín dụng và tiền mặt (hoặc chuyển khoản), việc bán hàng trên các sàn TMĐT hoặc mạng xã hội sẽ giúp bạn và khách hàng của bạn có nhiều lựa chọn thanh toán hơn. Đồng thời, nhiều nền tảng Thương mại điện tử cũng liên kết với nhiều phương thức thanh toán phổ biến của bên thứ ba như Paypal, Airpay,…
Ngoài ra, mua hàng trực tuyến sẽ tránh được việc khách hàng khó chịu do phải xếp hàng thanh toán.
Thêm vào đó, các thủ tục thanh toán và kế toán sẽ được liệt kê và phân tích ngay trong hệ thống cửa hàng trực tuyến. Bạn sẽ không phải kiểm kê hay tính toán lợi nhuận hàng ngày, hàng tháng. Và nhờ hệ thống tự động đó, bạn sẽ biết được mặt hàng nào đang mang lại nhiều doanh thu nhất và ngược lại, mặt hàng nào cần được áp dụng các chương trình khuyến mãi hoặc thanh lý.
3.9. Bảo mật
Ở lĩnh vực này, tất cả các hình thức kinh doanh đều có khả năng gặp phải vấn đề. Bạn có thể phải đối mặt với các vấn đề an ninh như trộm cắp sản phẩm, ăn cắp tiền bạc tại một cửa hàng truyền thống. Trong khi đó, hệ thống mạng cũng không an toàn hơn do bị hacker tấn công hoặc lỗi kỹ thuật, an ninh mạng, có thể gây rò rỉ thông tin, mất bộ nhớ, thậm chí là sập website.
4. Hình thức kinh doanh nào sẽ là tốt nhất cho bạn?
Câu trả lời này sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố.
Nếu bạn mới bắt đầu kinh doanh, chúng tôi khuyên bạn nên thử hình thức S-commerce – bán hàng trên các trang mạng xã hội như Facebook, Instagram,… tùy thuộc vào mặt hàng bạn bán. Trên Facebook, có rất nhiều nhóm hoạt động như một chợ tiêu dùng để bạn giới thiệu và bán sản phẩm. Ngoài ra, phí ban đầu bạn phải trả thậm chí có thể bằng không.
Nếu bạn có ngân sách và muốn tập trung khai thác thế mạnh của sản phẩm bạn định bán tại địa phương, các cửa hàng truyền thống sẽ là một lựa chọn không tồi. Bạn có thể mất nhiều thời gian và công sức hơn so với S-commerce, nhưng bạn cũng sẽ có cơ hội kiếm được nhiều lợi nhuận hơn.
Nếu bạn muốn tiết kiệm chi phí vận hành nhưng vẫn có thể tạo ra nhiều lợi nhuận hơn so với việc bán hàng trên mạng xã hội, bạn có thể chọn mở cửa hàng trực tuyến hoặc kinh doanh trên các sàn TMĐT (E-commerce) như Amazon, eBay,…
5. Kết hợp các hình thức kinh doanh
Khi mở một cửa hàng truyền thống, bạn sẽ thu được lợi nhuận đều đặn từ người dân địa phương. Tuy nhiên, khả năng mở rộng cửa hàng và giao tiếp với khách hàng sẽ bị hạn chế. Do đó, bạn có thể tạo thêm một cửa hàng trên mạng xã hội (S-commerce) để thu hút thêm nhiều khách hàng ở khắp mọi nơi. Độ nhận diện thương hiệu sẽ tăng cao và lợi nhuận theo đó cũng sẽ tăng.
Sự kết hợp sẽ giúp bạn tạo ra một doanh nghiệp thương mại hoàn chỉnh – giúp bạn tiến nhanh nhất có thể trên con đường sự nghiệp của mình. Bởi vì mỗi hình thức kinh doanh đều có ưu và nhược điểm riêng, bạn có thể sử dụng ưu điểm của loại này làm chìa khóa để giải quyết vấn đề của loại khác. Như vậy, nhược điểm của chúng sẽ được giảm thiểu tối đa đồng thời phát huy đáng kể ưu điểm có sẵn.
Tùy thuộc vào vị thế trong ngành mà bạn có thể quyết định bắt đầu từ đâu. Như chúng tôi đã phân tích, nếu bạn không có nhiều vốn đầu tư thì cách tốt nhất là nên dựa vào Internet trước tiên và đặc biệt là S-commerce. Nhưng nếu như vậy là chưa đủ thì bạn có thể mở thêm một cửa hàng (E-commerce) hoặc cửa hàng truyền thống để nâng cao uy tín của doanh nghiệp trong tâm trí khách hàng.
6. Kết luận
Nhìn chung, bạn nên chọn mô hình phù hợp với định hướng kinh doanh, thị trường và ngân sách trước. Và nếu bạn đang theo đuổi một trong ba hình thức kinh doanh trên thì có thể thêm hai hình thức còn lại khi nhu cầu của khách hàng tăng lên. Nó không chỉ đảm bảo thu nhập của thương hiệu luôn ổn định, thậm chí tăng lên mà còn giúp bạn không bị đối thủ bỏ lại phía sau.
Hy vọng qua bài viết này của Aslanr Agency đã giúp các bạn hiểu rõ hơn về 2 hình thức kinh doanh E-commerce và S-commerce. Trong thế giới thương mại phát triển ngày nay, việc thiết lập một chiến lược dài hạn là điều cần thiết. Thực hiện từng bước một, không vội vàng và cũng đừng giới hạn bản thân trong một loại hình thương mại.